काठमाडौं— विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ)का अनुसार विश्वका प्रायः सबैले दैनिक आवश्यकभन्दा दोब्बर नुन खपत गरिरहेका छन् । बढी नुन सेवनबाट हुने रोगका कारण बर्सेनि १९ लाख मानिसको मृत्यु हुने गरेको छ ।
भारतको सेन्ट्रल ग्राउण्ड वाटर अथॉरिटीको रिपोर्ट अनुसार दिल्लीको जमिनमुनिको पानीमा नुनको मात्रा सामान्यभन्दा बढी छ। विश्लेषण गरिएको नमूनामा २५ प्रतिशतभन्दा बढीको पानी नुनिलो भएको पाइएको थियो । यस मामिलामा राजस्थानपछि दिल्ली दोस्रो स्थानमा छ, त्यहाँका ३० प्रतिशत नमूनामा नुन पानी रहेको छ ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार एक स्वस्थ व्यक्तिले प्रतिदिन ५ ग्रामभन्दा कम नुन (२००० मिलीग्राम सोडियमभन्दा कम) उपभोग गर्नुपर्छ। जहाँ संसारभरका प्राय सबैले दैनिक १० ग्रामभन्दा बढी नुन खाइरहेका छन् ।
एक चिम्टी नुनले हाम्रो खानाको स्वाद बदल्छ । थोरै नुनले खानाको स्वाद बिगार्छ । विश्व स्वास्थ्य संगठनले यो नुनले स्वास्थ्यको स्वाद पनि बिगारिरहेको बताउँदै आएको छ । धेरै नुन खाँदा उच्च रक्तचाप हुन सक्छ। यसले मुटु रोग, ग्यास्ट्रिक क्यान्सर र मिर्गौला रोगको जोखिम पनि निम्त्याउन सक्छ । यी सबै रोगले मृत्युलाई निम्तो दिन्छन् ।
प्राकृतिक चिकित्सा अर्थात प्राकृतिक चिकित्सा अनुसार हाम्रो सम्पूर्ण खाना बिरुवाबाट आउनु पर्छ। हामीले खानामा प्रयोग गर्ने नुन बिरुवाबाट आउँदैन । राम्रो स्वास्थ्यका लागि नुन खान छोड्नुपर्छ वा कम खानुपर्छ ।
दैनिक खानामा नुनको प्रयोग बिस्तारै कम गरिएमा स्वादमा खासै फरक पर्दैन र स्वाद अनुसार खाने बानी बन्छ । वेफर, केचप र ससमा खानाभन्दा नुन बढी हुन्छ। यसबाहेक फास्ट फूडमा पनि आवश्यकताभन्दा धेरै नुन हुन्छ ।