गलेश्वर / ऐतिहासिक
पर्वत राज्यको राजधानी ढोलठानस्थित पर्यटकीय र पुरातात्विक महत्वले युक्त राजदरबार
पुग्न अब सहज भएको छ । तत्कालीन पर्वते राजा घनश्याम मल्ल र उनका छोरा मलेबम
मल्लको गर्मी यामको राजधानी ढोलठान दरबारसम्म पुग्ने पदमार्ग निर्माण भएपछि
आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकका लागि सहज भएको हो ।
म्याग्दीको बेनी
नगरपालिका–९ तोरीपानीको शिरमा अवस्थित ढोलठान दरबार पुग्नलाई
वडा कार्यालयको लगानीमा सडक स्तरोन्नति, पदमार्ग र प्रतीक्षालय
निर्माण गरिएपछि आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकलाई सहज भएको हो । समुद्री सतहदेखि दुई हजार २०० मिटर उचाइमा रहेको
ढोलठान दरबारलाई संरक्षण गरी ऐतिहासिक र पर्यटकीयस्थलका रूपमा विकास गर्न वडा
कार्यालयले पूर्वाधार निर्माणमा जोड दिएको बेनी–९
का वडाध्यक्ष बेलबहादुर चोखालले बताएका
छन् ।
उनका अनुसार चमच्चा डिलदेखि ढोलठानसम्म करिब ६०० मिटर
पदमार्ग निर्माण गरिएपछि स्थानीयवासीलाई समेत आवातजावतमा सहज भएको छ । चालु आर्थिक
वर्षमा वडाले सडक स्तरोन्नतिका लागि नौ लाख रुपैयाँ, पदमार्ग निर्माणका लागि
चार लाख रुपैयाँ र प्रतीक्षालय बनाउन दुई लाख रुपैयाँ गरी कूल १५ लाख रुपैयाँको लागतमा पूर्वाधार
निर्माण गरेको वडाध्यक्ष चोखालले बताएका
छन् ।
कोरोना सङ्क्रमणको
रोकथामका लागि जारी बन्दाबन्दीका कारण बेरोजगार बनेका स्थानीय युवालाई रोजगारी
दिँदै वडाले तोरीपानीदेखि ढोलठान दरबार नजिक पुगेको सडकको स्तरोन्नति, पदमार्ग र प्रतीक्षालय निर्माण गरेको वडासदस्य
भेषबहादुर सेनले बताएका
छन् ।
‘कहिले राजा ढोलठाना, कहिले राजा बेनी’ म्याग्दीमा
यो लोक कथन अझै पनि उत्तिकै प्रचलित छ । बाइसी, चौबीसी
राज्यकालमा चौबीसी राज्यअन्तर्गतको ‘मलेबम प्रदेश’का नामले चिनिएको १६ हजार पर्वत राज्यको
ग्रिष्मकालीन राजधानी ढोलठान ऐतिहासिक, सामरिक र पर्यटकीय
सम्भावनाले पनि उत्तिकै महत्वपूर्ण रहेको जनकल्याण मावि पुलाचौरका शिक्षक शिव
बानियाँले बताएका छन् ।
विसं २०७७ को
मदनपुरस्कार प्राप्त गर्न सफल साहित्यकार चन्द्रप्रकाश बानियाँद्वारा लिखित ‘महारानी’ उपन्यास तत्कालीन पर्वत
राज्यको राजधानी ढोलठान र बेनीलाई नै आधारभूमि बनाएर लेखिएको हो । महारानी उपन्यास
प्रकाशन भएपछि यस ठाउँको बारेमा जानकारी लिने र चासो राख्ने बढेका वडाध्यक्ष
चोखालले बताएका छन् ।
यहाँ तत्कालीन राजाहरुले
पूजा गर्ने पुरातात्विक सम्पदासहितको पुरानो मन्दिर र विभिन्न हातहतियारसमेत रहेका
छन्। यहाँबाट धौलागिरि, अन्नपूर्ण, नीलगिरिसहितका दर्जनौँ हिमालको दृश्य र म्याग्दीसँगै
पर्वत र बागलुङ जिल्लाका दर्जनाँै गाउँ अवलोकन गर्न सकिने स्थानीयवासी राजन
चोखालले जानकारी दिएका
छन् ।
समथर भूभाग, सिरसिर चल्ने चिसो हावा, तत्कालीन रानी बसेर ऐना हेर्दै कपाल कोर्ने स्थान
(थुम्को),
ऐतिहासिक मन्दिरको भग्नावशेषसमेत रहेकाले अवलोकनका
लागि यहाँ आउने पर्यटक रमाउने गरेका स्थानीयवासीको भनाइ छ ।
पर्यटकले ऐतिहासिक
ढोलठान दरबारको अवलोकनसँगै स्थानीय जैविक उत्पादनको खाजा खाना, विभिन्न जातजातिको कलासंस्कृति र गाउँले
जीवनशैलीलगायत रैथाने जीवनशैलीको समेत अवलोकन
गर्न पाउने वडासदस्य सेनले बताएका
छन् ।
म्याग्दीको सदरमुकाम बेनीदेखि सवारी साधनमार्फत ४५ मिनेट र पैदल करिब तीन घण्टामा
यहाँ पुग्न सकिन्छ।
