काठमाडौं–भाद्र शुक्ल तृतीयाको दिन हिन्दू महिलाहरू भगवान् शिवको पूजा गरी व्रत बस्दै धूमधामका साथ आज हरितालिका तीज मनाउँदैछन् । यस पर्वको पौराणिक कथा अनुसार माता पार्वतीले भगवान् शिवलाई पतिदेवका रूपमा प्राप्त गर्न गरेको कठोर तपस्याबाट तीजको परम्परा सुरु भएको मानिन्छ ।
तीजमा निराहार र निर्जला व्रत बस्ने चलन छ । विवाहित महिलाहरूले परिवारको रक्षार्थ व्रत बस्दा अविवाहित महिलाहरू योग्य वर पाउन कामना गर्छन् । यस पर्वमा भगवान् शिवका मन्दिर, विशेष गरी पशुपतिनाथ मन्दिर, महिलाहरूको भीडले भरिने गर्छ ।
हरितालिका तीजको नाम ‘हरि’ (विष्णु) र ‘तालिका’ (सल्लाह) शब्दबाट उत्पन्न भएको मानिन्छ । यो पर्वले महिलाको आस्था, प्रेम, र परिवारप्रतिको समर्पणलाई समेट्छ । तीजको साँझ १०८ सुते बत्ती प्रज्वलन गर्ने, चन्द्र भगवानको अर्चना गर्ने चलन छ ।
महिला सशक्तीकरणको प्रतीकका रूपमा समेत तीजलाई हेरिन थालेको छ, जसले महिलाहरूलाई परिवार, समाज र राज्यमा समान पहुँच र नेतृत्व स्थापित गर्न प्रेरित गर्छ ।