पोखरा । जेनजी आन्दोलनका क्रममा कास्की जिल्ला अदालतमा पनि आगजनी भयो । आगजनीबाट क्षतिग्रस्त भएपछि अहिले अदालतबाट सेवा दिनै नसक्ने अवस्था छ । अदालतका लगभग सबै भवन जलेका छन् ।
भदौ २४ गते आन्दोलनकारी अदालत परिसरमा प्रवेश गर्न थालेपछि कर्मचारीहरू गेटबाट बाहिरिएका थिए । त्यसपछि प्रदर्शनकारीले अदालतका भवनहरूमा आगो झोस्न थालेका अदालतका सूचना अधिकारी रामबहादुर किसानले बताए ।
‘अपराह्न ४ बजेपछि आन्दोलनकारी प्रवेश गरेर फाँट नम्बर ३ मा आगजनी गरे । सुरुमै सहकारीको मुद्दा हेर्ने फाँटमा आगो लागेको छ,’ उनले भने ।
यही अदालतबाट सूर्यदर्शन सहकारी ठगी आरोपमा पूर्वगृहमन्त्री तथा रास्वपा सभापति रवि लामिछानेसहित आधा दर्जनभन्दा बढी प्रतिवादी धरौटीमा रिहा भएका थिए । सहकारीका सबै फाइल फाँट नम्बर ३ मा थियो । जिल्लामा मात्रै होइन, उच्च अदालतमा पनि सहकारी सम्बन्धी मुद्दाका फाइल रहेका कोठा जलाइएका छन् ।
उच्च अदालतका उपरजिष्ट्रार निल पनेरुका अनुसार आगलागीका कारण पुनरावेदन दर्ता शाखा र निवेदन प्रतिवेदन शाखाका मिसिलहरू पूर्ण रूपमा जलेर नष्ट भएका छन् । करिब १५ वटा कोठा पूर्ण रूपमा जलेको उनले बताए ।
‘विश्लेषण गर्नेलाई छुट छ । हामीले भन्दाचाहिँ कागजात भएका कोठाहरूमा आक्रमण भएको छ । यसमा सहकारीबाहेकका फाइल पनि थियो । पुनरावेदनको शाखामा नै लक्षित गर्नुमा शंका गर्नेहरूलाई बल पुग्छ,’ उनले भने ।
आगजनीका क्रममा अदालतको सीसीटीभी क्यामेरा कक्ष पनि जलेको र भिडियो भण्डारण फेला नपरेको पनेरुले बताए । अदालतमात्रै होइन, जिल्ला र उच्च सरकारी वकिलको कार्यालयमा पनि आगजनी र तोडफोड भएको छ । त्यहाँ पनि सहकारीको फाइललाई नै लक्षित गरेर आगो झोसिएको कर्मचारीहरू बताउँछन् ।
जिल्ला अदालतका एक कर्मचारीका अनुसार २४ गते राति अबेरसम्म सहकारीको फाइल हेर्ने फाँट पूर्ण रूपमा नष्ट नहुँदासम्म जलाइएको थियो । ‘रविको फाइल यसमा छ । यो जलाउनुपर्छ भन्दै आएका थिए । फर्कीफर्की आन्दोलनकारी आएर फाइल र दराजसमेत जलाइयो,’ ती कर्मचारीले भने, ‘अरु फाँटमा कम क्षति भए पनि सहकारीका फाइल भएका फाँटमा जलेका सामान पुनः प्रयोग गर्न मिल्ने छैन । पूर्ण रूपमा जलाइएको छ ।’
एक प्रत्यक्षदर्शीका अनुसार पृथ्वीचोकबाटै ती व्यक्तिहरूले अदालत र सरकारी वकिल कार्यालय जलाउने योजना बुनेका थिए । ‘सालिक तोडफोड हुँदै गर्दा भित्रभित्रै अदालततिर मुभ हुनुस् भन्ने खबर आयो । हामी पनि पछि लागेर गयौँ,’ उनले भने, ‘हामी जाँदाजाँदै उच्च अदालतको १४ नम्बर कोठा जलाए । अरु पनि जल्यो, तर यही कोठा खरानी हुने गरी जल्यो ।’ त्यसपछि जिल्ला अदालततिर गएर ह्वार्रै आगो लगाएको ती प्रत्यक्षदर्शी बताउँछन् । जिल्ला अदालत जलाएर प्रदर्शनकारीहरू सरकारी वकिल कार्यालयतिर लागेको उनको भनाइ छ ।
उच्च अदालतको १४ नम्बर कोठामा सहकारीका मिसिल राखिएको थियो । सहकारीको फाइल नियोजित रूपमै जलाइएको उनको तर्क छ । पोखरा महानगरपालिकाको सहकारी फाँटमा पनि पहिलो निसाना त्यही सहकारी फाँटमा गरिएको थियो । ‘सरकारी वकिलको कार्यालय दुवै जलाइएको छ । नगरपालिकामा पनि सबैभन्दा पहिले सहकारी शाखा जलाइयो । योमात्रै जलाउँदा प्रतिशोधको अनुमान गर्छन् भनेर अरु संरचनामा आगो लगाएका हुन्,’ प्रत्यक्षदर्शी स्रोत भन्छ, ‘हुन त सिंहदरबार, शीतलनिवास पनि जलेको छ, तर पोखरामा चाहिँ प्रि–योजना थियो । सहकारीलाई टार्गेट गरिएको थियो ।’
अदालत र सरकारी वकिल कार्यालय जलाउन गएकाहरू अधिकांश अपरिचित थिए । ‘आगो लगाउनेहरू खासै चिनिएको अनुहार होइन । कोही रक्सी पिएर आएका थिए, कोही कुनै नसामा थिए,’ आन्दोलनकारीकै पछि लागेर हिँडेका एक व्यक्तिले भने, ‘प्रायः चिनजानका थिएनन् । धेरै ठाउँमा एउटै समूह पुगेको थियो । पछि अर्काे समूह पनि आएको थियो । पालैपालो आएर जलाएका छन् ।’
एक समूह सूर्यदर्शन सहकारीको कार्यालय जलाउन गएको थियो । ‘त्यहाँ पुगेपछि कोही जलाउने, कोही नजलाउने भन्नेतिर गयो । विवाद सिर्जना भएपछि त्यहाँबाट गए,’ सहकारीका एक सञ्चालकले बताए ।
सूर्यदर्शन सहकारी ठगी आरोपमा रास्वपा सभापति रवि लामिछानेलाई गत पुसमा धरौटी बुझाएर छोडिएको थियो । जिल्ला अदालतको आदेश चित्तबुझ्दो नभएको भन्दै रविले उच्च अदालतमा पुनरावेदन दर्ता गराएका थिए । सूर्यदर्शनका केही प्रतिवादी भने कारागारमा छन् ।
