एजेन्सी / संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएइ) मा एक वर्षौ पुरानो इसाई मठ फेला परेको छ, जुन इस्लामको उदय र पैगम्बर मुहम्मदको जन्म भन्दा पहिलेको भनिन्छ । डेली मेलको रिपोर्टका अनुसार यो मठ १४०० वर्षअघि निर्माण गरिएको हो । मठको अवशेषहरूमा गलियारा आकारको चर्चको आकार फेला परेको थियो । थप रूपमा त्यहाँ बप्तिस्माको लागि छुट्टै कोठाहरू र धेरै कोठाहरूको अवशेषहरू थिए जुन प्राय: चर्च समारोहहरूको लागि वेफर र रोटी बनाउन प्रयोग गरिन्छ । यससँगै त्यहाँ धेरै साना कोठाहरू पनि थिए जसलाई क्रिश्चियन धर्मका पुजारीहरूले एकान्तमा समय बिताउन र भगवानको ध्यान गर्न प्रयोग गर्छन् ।
रिपोर्टका अनुसार यो खोजले फारसको खाडी वरपर इसाई धर्मको प्रचार प्रसारको अनुसन्धान लागि नयाँ बाटो खोल्न सक्छ । यो मठ १४०० भन्दा बढी वर्ष पुरानो हो, जसले यस क्षेत्रमा इस्लामको फैलावट हुनु अघि यहाँ इसाई धर्मका मानिसहरूको उपस्थिति रहेको बताउँछ । यस क्षेत्रमा पाइने यो आफ्नो प्रकारको दोस्रो मठ हो । यस क्षेत्रमा इस्लाम फैलिएर क्रिस्चियनहरूले इस्लाम ग्रहण गर्न थालेपछि बिस्तारै मानिसहरूले यो मठलाई बिर्सन थालेको इतिहासकारहरूको विश्वास छ ।
मठको जगमा भेटिएका नमूनाहरूको कार्बन डेटिङ ५३४ र ६५६ इस्वी बीचको हो । जबकि पैगम्बर मुहम्मदको ५७० इस्वी मा जन्म भएको थियो र ६३२ इस्वीमा मक्का मा मृत्यु भएको थियो । मठको छेउमा चार कोठासहितको छुट्टै भवनको अवशेषहरू पनि छन्, जुन पुरातत्वविद्हरूले विश्वास गर्छन् कि यसको वरिपरि ठूलो आंगन थियो र यो मठको प्रमुखको घर हुन सक्छ । भर्खरै पत्ता लागेको मठको अनुसन्धान गर्न मद्दत गर्ने युएई विश्वविद्यालयको पुरातत्व विभागका सहयोगी प्राध्यापक टिमोथी पावर भन्छन्, “आज युएई एकता केन्द्रको रूपमा उभिएको छ”।
उनले भने, ‘यस खोजले यहाँ एक हजार वर्षअघि पनि यस्ता घटनाहरू भइरहेका थिए जुन वास्तवमै उल्लेखनीय छ र इतिहासको यो कथा जनतालाई सुनाउनुपर्छ ।’ मठ दुबईको लगभग ५० किलोमिटर उत्तरपूर्व, पर्शियन खाडीको तट नजिक सिनियाह टापुमा अवस्थित छ । इतिहासकारहरूले भनेका छन् कि त्यस्ता पुरातन चर्चहरू र मठहरू फारसको खाडीको साथ साथै वर्तमान ओमानको तट र भारतभर फैलिएका थिए । पुरातत्वविद्हरूले इराक, बहराइन, इरान, कुवेत र साउदी अरबमा अन्य समान ईसाई मठहरू पत्ता लगाएका छन् ।
खोजीका क्रममा पुरातत्वविद्हरूले मठ वरपर आठभन्दा बढी घरका अवशेष पनि फेला पारेका छन्, जसका बारेमा पुरातत्वविद्हरू बताउँछन् कि त्यतिबेला ती घरहरूमा मानिसहरू बस्ने गर्थे । यो मठ भारतको व्यापार मार्गबाट यात्रा गर्ने मानिसहरूको लागि महत्त्वपूर्ण गन्तव्य थियो भन्ने विश्वास गरिन्छ । पुरातत्वविद्हरू विश्वास गर्छन् कि मठ र बस्ती इस्लामको आगमन पछि ईसाई धर्मको चिन्ह, ७५० ईस्वी वरिपरि यहाँ बसोबास गर्ने मानिसहरूले ‘शान्तिपूर्वक’ त्यागेका थिए ।
